ေမာ္စီတုန္း

၁၈၉၃ ခုႏွစ္မွ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္အထိ ေမာ္စီတုန္းဘ၀အက်ဥ္း ….

ေမာ္စီတုန္းကုိ ၁၈၉၃ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၆ ရက္ ဟူနန္နယ္ ေရွာက္ရွန္း ေတာင္ၾကားက ရြာေလးတစ္ရြာ

ျဖစ္သည့္ ေရွာက္ရွန္း ရြာကေလး၌ ေမြးဖြားသည္။

ေမာ္စီတုန္း ေနအိမ္သည္ ယေန႕ေခတ္ တရုတ္ျပည္၏ ျပတုိက္

တစ္ခုျဖစ္သည္။

ေမာ္၏ အေဖသည္ ေက်ာင္းေကာင္းေကာင္း မေနခဲ့ရ။ အသက္ (၁၆)ႏွစ္ ေရာက္သည့္အခါတြင္

သူ႕အေဖ (ေမာ္ အဖုိး)၏ အေၾကြးမ်ားကုိဆပ္ရန္ တရုတ္ဘုရင္ စစ္တပ္ထဲသုိ႕ လုိက္သြားရသည္။

ေမာ္၏ အေဖသည္ လမ္းေလွ်ာက္ေသာ ကေလးအရြယ္ ေက်ာ္သည္ႏွင့္ သားေတြကို လယ္ထဲဆင္း၍ အလုပ္လုပ္ခုိင္းသည္။ ေကာက္ရိတ္ခ်ိန္ကို ေတြးျပီး အိပ္မေပ်ာ္တတ္သူ ျဖစ္သည္။

အသုံးအျဖဳန္းၾကီးလွ်င္ပ်င္းရိလွ်င္ အိမ္တြင္ ဆူပူၾကိမ္းေမာင္းတတ္သည္။ ေမာ္စီတုန္းသည္

ခ်မ္းသာသည့္ လယ္သမားတစ္ေယာက္၏ သားအျဖစ္ ၾကီးျပင္းလာရျခင္းမဟုတ္။

ငတ္ျပတ္ ခ်ဳိ႕တဲ့ေနသည့္ ဆင္းရဲသား လယ္သမားသားတစ္ေယာက္အေနျဖင့္ ၾကီးျပင္းလာျခင္း ျဖစ္သည္။

အသက္ (၁၆)ႏွစ္အရြယ္၌ ေမာ္သည္ တစ္လကို ၾကက္ဥတစ္လုံးသာ စားရသည္။

အသားကို တစ္ႏွစ္မွ သုံးေလးၾကိမ္သာ ျမင္ရသည္။

အသက္ (၇)ႏွစ္တြင္ ေမာ္သည္ နန္အန္ မူလတန္းေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းတက္ရသည္။

ေက်ာင္းဆရာမွာ ေရွးဆရာပုံစံျဖစ္သည္။ ကေလးေတြကိုအရုိက္ၾကမ္းသျဖင့္ ေတာ္သည္ဟု

ရြာနီးခ်ဳပ္စပ္က ခ်ီးမြမ္းခံရသူ ျဖစ္သည္။ ထုိေခတ္က ေက်ာင္းအပ္ထားသည့္ ကေလးကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္

ဆုံးမျခင္းမ်ဳိး မရွိလွ်င္ ဆရာေကာင္းပီသသည္ဟု မထင္ၾက။ ေက်ာင္းသားက စာအံလွ်င္ အတန္းထဲမွထြက္၍ ဆရာ့ေရွ႕တြင္ မတ္တတ္ထ လက္ပုိက္ျပီး စာအံရသည္။ ေမာ္က ထုိသုိ႕စာမအံႏုိင္ဟု ညည္းသည္။

“ကြ်န္ေတာ္ထုိင္ေနရင္း စာအံရင္လည္း ၾကားရသားဘဲ၊ ဘာျဖစ္လုိ႕ ထျပီးစာအံရမွာလဲ”

ဟုဆုိကာ ေမာ္က ထုိင္ရင္း စာအံသည္။ ဆရာက မ်က္ႏွာၾကီး နီလာကာစိတ္ဆုိးသည္။

ဤထုံးစံကုိ တရုတ္ျပည္တြင္ က်င့္သုံးလာသည္မွာ အႏွစ္တစ္ေထာင္ရွိျပီ။ အႏွစ္တစ္ေထာင္အတြင္း

ဤထုံးစံကို အံတုသူဟူ၍တစ္ေယာက္မွ် မေပၚေသး။ ဆရာက (၇)ႏွစ္သား ေမာ္ကို မတ္တတ္ရပ္

၍ စာအံရမည္ဟု အက်ပ္ကုိင္သည္။

ထုိအခါတြင္ ေမာ္က သူ႕ထုိင္ခံုကုိဆရာ့အနီးသုိ႕ ေရြ႕လာျပီး ထုိင္၍စာအံသည္။ ဆရာက မတ္တတ္ရပ္ရ

မည္ဟုဆုိသည္။ ေမာ္သည္ မတ္တတ္ေတာ့ ထရပ္ပါသည္။ သုိ႕ရာတြင္စာအံရန္ ရပ္ျခင္းမဟုတ္။

ေက်ာင္းခန္းထဲမွ ထြက္သြားရန္ ရပ္ျခင္းသာျဖစ္သည္။ ေမာ္သည္ ေတာင္ရုိးေပၚသုိ႕ တက္ကာ သုံးရက္ေလာက္

ေပ်ာက္ေနသည္။ ေမာ္ကို ျပန္ေတြ႕သည့္အခါတြင္ မိဘေတြ ၀မ္းသာမဆုံးျဖစ္ၾကသည္။ ထုိကတည္းက

မာ္သည္ ေက်ာင္းတြင္ အရုိက္မခံရေတာ့။ “က်ဳပ္ ကန္႕ကြက္ခ်က္ ေအာင္ေတာ့ က်ဳပ္သိပ္၀မ္းသာ

တာဘဲ၊ ေအာင္ျမင္တဲ့ သပိတ္လုိ႕ ဆုိရမွာေပါ့” ဟု ေမာ္က ေျပာသည္။

ေမာ္အေမသည္ အေဖထက္အသက္ၾကီးသည္။ ေမာ့္အေမသည္၁၉၁၈ခုႏွစ္၊ ေအာက္တုိဘာလထဲတြင္

ေခ်ာင္းဆုိးေသြးပါ ေရာဂါျဖင့္ဆုံးခဲ့သည္။

ေမာ္က သူ႕သေဘာတူညီခ်က္မပါဘဲ အိမ္ေထာင္မျပဳခ်င္။ သုိ႕ရာတြင္အေဖက အတင္းစီစဥ္ကာ

၁၉၀၈ ခုႏွစ္တြင္ သူ႕ကုိ အိမ္ေထာင္ျပဳလုိက္သည္။ ေမာ္က ထုိမိန္းကေလးကို လက္မခံ။

အၾကင္လင္မယားအျဖစ္ေနထုိင္ျခင္းမျပဳ။ မိန္းကေလးဘက္မွ ၾကည့္လွ်င္ ဤကိစၥသည္ ရွက္စရာ

ျဖစ္သည္။ ေယာက္်ားေလးက မယူဟု အျငင္းခံရသျဖင့္ မိန္းကေလးနာမည္ပ်က္ရသည္။

ထုိ႕ေၾကာင့္ ယေန႕အထိ ထုိမိန္းကေလးသည္မည္သူမည္၀ါျဖစ္ေၾကာင္း ေရွာက္ရွန္းကလူမ်ားက ထုတ္မေျပာၾက။

သူက စာဖတ္တတ္ ေရးတတ္သည္။ စစ္သားအမ်ားစုက ေသစာရွင္စာကုိမွ် ေရးတတ္သည္ မဟုတ္။

သူ႕ကုိ သူ႕အေပါင္းအေဖာ္မ်ားက ေလးစားၾကသည္။ သူတုိ႕အတြက္ စာေရးေပးသည္။ သတင္းစာဖတ္ျပသည္။

(ေမာ္သည္ တစ္လကို ၇ ေဒၚလာရသည့္အနက္ အစားအေသာက္အတြက္

၂ ေဒၚလာသာကုန္၍ က်န္ေငြကိုမူ သတင္းစာ၀ယ္သည္။) ေမာ္သည္

စစ္သားေတြၾကားထဲ ေရာက္သည့္အခါတြင္ “လူတန္းစား” ျခားနားမွဳ၏ သေဘာကို ပုိ၍ ျမင္လာသည္။

သူ ဆယ္ႏွစ္မျပည့္မီွ တရုတ္ ဂႏၲ၀င္မ်ားကို ဖတ္ဘူးျပီ။ ၁၃ ႏွစ္သားတြင္ လက္နက္ကုိင္ ပုန္ကန္မွဳၾကီးႏွစ္ခုႏွင့္

အုံၾကြမွဳၾကီး တစ္ခုကုိေတြ႕ခဲ့ဘူးျပီ။ ၁၆ ႏွစ္သားတြင္ ေက်ာင္းျပန္သြားရျပီး ၁၇ ႏွစ္သား

တြင္ ငါးလေလာက္ စစ္သား လုပ္ခဲ့ဘူးသည္။ (၁၉၁၁ ခုႏွစ္၊ ေအာက္

တုိဘာလမွ ၁၉၁၂ ခုႏွစ္၊ ေဖဖၚ၀ါရီလ အထိ)

ေမာ္သည္ ၁၉၁၁ ခုႏွစ္ ေတာ္လွန္ေရးထဲတြင္ ပါ၀င္ရင္း “ဆီယန္ျမစ္ေန႕စဥ္သတင္းစာ” ဆုိသည့္

သတင္းစာ တစ္ေစာင္တြင္ “ဆုိရွယ္လစ္”ဆုိသည့္ စကားလုံးကို ပထမဆုံးသြားေတြ႕သည္။

ေမာ္စီတုန္းသည္ ခ်န္ရွား ေနာ္မန္ ဆရာျဖစ္သင္တန္းတြင္ ငါးႏွစ္ၾကာသည္။

၁၉၁၃ ခုႏွစ္မွ ၁၉၁၈ ခုႏွစ္အထိျဖစ္သည္။ ထုိငါးႏွစ္အတြင္း

ေမာ္၏ ႏုိင္ငံေရး အယူအဆသည္ ပီျပင္၍လာသည္။ ေမာ္သည္

ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ ျဖစ္လာသည္။

၁၉၁၇ ခုႏွစ္၌ စစ္ဘုရင္ ဆန္႕က်င္သည့္ ေက်ာင္းသားကာကြယ္ေရးတပ္မ်ား ဖြဲ႕ေသာအခါတြင္ ေမာ္သည္

ဆရာျဖစ္သင္ေက်ာင္း တပ္ဖြဲ႕၏ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ထုိ႕ေနာက္မၾကာမွီ စစ္ဘုရင္ဖူလွ်ံဆုိ

၏ တပ္မ်ားက ဆရာျဖစ္သင္ေက်ာင္း အေဆာင္မ်ားကို သိမ္းလုိက္သည္။

ေမာ္သည္ အနီးရွိ ပုလိပ္႒ာနတစ္ခုသုိ႕သြားကာ ပုလိပ္မ်ားႏွင့္ စကားေျပာသည္။

ရင္းႏွီးေအာင္လုပ္သည္။ ၎တုိ႕၏ အကူအညီျဖင့္ ပုလိပ္႒ာနမွ ရုိင္ဖယ္အစစ္မ်ားႏွင့္ အတုမ်ားကုိ ဌားခဲ့သည္။

ညအခ်ိန္၌ ေမာ္ႏွင့္ သူ႕ရဲေဘာ္ ေက်ာင္းသားမ်ားသည္ ေက်ာင္းခန္းမ်ားေပၚသုိ႕တက္ေနသည့္ စစ္တပ္မ်ားကို ညာသံေပး၍ ၀ုိင္းသည္။လက္နက္အခ်ခုိင္းသည္။ စစ္ဘုရင္၏ စစ္သားမ်ားသည္ ေျမမကုိင္မိလက္မကုိင္မိျဖစ္ကာ လက္နက္ခ်အညံ့ခံၾကသည္။ ဤသုိ႕ျဖင့္ ေက်ာင္းသား ကာကြယ္ေရးတပ္ဖြဲ႕သည္ လက္နက္မ်ားရလုိက္ၾကသည္။

ဤသည္မွာ ေမာ္၏ ပထမဆုံးေသာ လွ်ပ္တျပက္ေျပာက္က်ားတုိက္ပြဲအေတြ႕အၾကံဳျဖစ္သည္။ ထုိကတည္းက ေမာ္သည္ စစ္သိပၸံပညာကုိေလ့လာခဲ့သည္။

၁၉၁၇ ခုႏွစ္ ေႏြရာသီတြင္ ေမာ္စီတုန္းသည္ ဟုိရွဳဟင္း (၎မွာ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကုိ ထူေထာင္ခဲ့တစ္ဦးျဖစ္၍

၁၉၃၅ ခုႏွစ္တြင္ ခ်န္ေကရွိတ္၏ အသတ္ခံရသည္။) ႏွင့္အတူ ျပည္သူ႕ဘ၀ ေလ့လာေရးသစ္အဖြဲ႕ကုိ

တည္ေထာင္သည္။

၁၉၁၈ ခုႏွစ္အလြန္တြင္ လီတာခ်ဳိ (Li Dazhao) ေခါင္းေဆာင္ဖြဲ႕စည္းသည့္ မတ္၀ါဒ (Marxism)

ေလ့လာေရး အဖြဲ႕ထဲသုိ႕ ၀င္သည္။ေမာ္သည္ ပါေမာကၡ ယန္ခ်န္ခ်ိ၏သမီး ယန္ခုိင္ဟြီးႏွင့္ ၾကဳိက္ၾကသည္။

၁၉၁၉ ခုႏွစ္ ဧျပီလ၌ ေမာ္စီတုန္းသည္ ရွန္ဟဲဆိပ္ကမ္းတြင္ ျပင္သစ္ျပည္သြား သူ႕မိတ္ေဆြမ်ားကုိ သြားေရာက္ ႏွဳတ္ဆက္ခဲ့ျပီးေနာက္ ခ်န္ရွားသုိ႕ ျပန္လာခဲ့ကာ ႏုိင္ငံေရးကို ေဇာက္ခ်လုပ္သည္။

နာ္မန္ေက်ာင္းႏွင့္တြဲထားသည့္ မူလတန္းေက်ာင္းတြင္ ဆရာလုပ္ရသည္။ လခကနည္း

သည္။ ေက်ာင္းသားဘ၀မွ ေက်ာင္းဆရာဘ၀ ေရာက္သည့္အထိစာအုပ္ဖုိး၊ သတင္းစာဖုိးမ်ားေၾကာင့္ အစားအေသာက္ေခြ်တာရသည္။

တေန႕လွ်င္ ထမင္းတစ္နပ္ႏွင့္ ပဲျပားကုိသာ စားသည္။

၁၉၁၉ ခုႏွစ္တြင္ ဟူနန္ျပည္နယ္ ပထမဆုံးေသာ မတ္၀ါဒအစုကို

ခ်န္ရွားတြင္ တည္ေထာင္သည္။

၁၉၂၀ ခုႏွစ္ ေမလထဲတြင္ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ အျမဳေတတစ္ခုကို ဖြဲ႕စည္းႏုိင္ခဲ့သည္။ ၎ႏွင့္အတူ ဆုိရွယ္လစ္လူငယ္တပ္ဖြဲ႕ကိုလည္းဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။

၁၉၂၀ ခုႏွစ္ ဧျပီလတြင္ ဆုိဗီယက္ယူနီယန္ ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီ၀င္

သုံးဦး ပီကင္းသုိ႕ ေရာက္လာကာ လီတာခ်ဳိႏွင့္ ေဆြးေႏြးၾကသည္။

၎တုိ႕မွာ ဗြိဳင္တင္စကီး၊ ယန္မင္ေခ်းႏွင့္ စနီလီယက္(မာလင္း)

တုိ႕ျဖစ္ၾကသည္။ သူတုိ႕ သုံးေယာက္စလုံး ကြန္ျမဴနစ္ အင္တာေန

ရွင္နယ္ အဖြဲ႕၀င္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ပီကင္းမွတဖန္ ရွန္ဟဲသုိ႕ သြား

ကာ ခ်န္တူရွဴး စသူတုိ႕ႏွင့္ ေဆြးေႏြးၾကျပန္သည္။ ထုိႏွစ္ေမလတြင္

ခ်န္တူရွဴးက ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ အျမဳေတကို စဖြဲ႕ခဲ့သည္။

(ဒီေရျမင့္သစ္၊ စာမ်က္ႏွာ- ၉၃)

၁၉၂၀ ခုႏွစ္ ေဆာင္းရာသီတြင္ ေမာ္သည္ ယန္ခုိင္ဟြီးႏွင့္ လက္ထက္

လုိက္သည္။ ယန္ခုိင္ဟြီးသည္ ၁၉၂၂ ခုႏွစ္တင္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၀င္

တစ္ဦးျဖစ္လာကာ လူငယ္လွဳပ္ရွားမွဳတြင္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦး ျဖစ္

လာသည္။ ၁၉၃၀ ခုႏွစ္တြင္ ခ်န္ေကရွိတ္၏ အဖမ္းကုိ ခံခဲ့ရသည္။

လင္ေယာက္်ားႏွင့္ ယုံၾကည္ခ်က္ကို စြန္႕လႊတ္ရန္ ျငင္းဆန္သျဖင့္

ညွင္းပန္းသတ္ျဖတ္ျခင္း ခံသြားရသည္။ သားႏွစ္ေယာက္ ေမြးသည္။

အၾကီး ေမာ္အန္ယန္းသည္ ၁၉၂၉ ခုႏွစ္တြင္ ေမြးျပီး ၁၉၅၀ ခုႏွစ္

ကုိရီးယားစစ္ပြဲတြင္ အေပ်ာ္တမ္း တပ္သားတစ္ဦးအျဖစ္ က်ဆုံးသြား

ခဲ့သည္။ အငယ္ ေမာ္အန္ခ်င္းမွာ ဘုံအဖြဲ႕တစ္ခုတြင္ စာရင္းကုိင္း

လုပ္ေနသည္။ ေမာ္က သူ႕ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းမ်ားကို ခ်ီးေျမွာက္ေလ့

မရွိ။

(ဒီေရျမင့္သစ္၊ စာမ်က္ႏွာ- ၉၄)

၁၉၂၀ ခုႏွစ္တြင္ ေမာ္သည္ ဆုိရွယ္လစ္လူငယ္တပ္ဖြဲ႕ ဟူနန္

ျပည္နယ္ဌာနကို ဖြဲ႕စည္းသည္။ ၁၉၂၂ ခုႏွစ္တြင္ အဖြဲ႕၀င္ေပါင္း

၂၀၀၀ ရွိ၍ တရုတ္ျပည္တြင္ အၾကီးဆုံး လူငယ္စု တစ္ခု ျဖစ္

လာသည္။ ထုိအစုထဲတြင္ ထုိစဥ္က ခ်န္ရွား ဆရာျဖစ္သင္ေက်ာင္း

တက္ေနသည့္ လ်ဴေရွာက္ခ်ီလည္း ပါသည္။ ေနာင္တြင္ လ်ဴေရွာက္

ခ်ီသည္ ေမာ္၏ အစီအစဥ္ျဖင့္ ရုရွားျပည္သုိ႕ သြားေရာက္ေလ့လာ

သည့္ ေက်ာင္းသားအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ျခင္းခံရသည္။ ၁၉၂၀ ခုႏွစ္

ေဆာင္းရာသီတြင္ လ်ဴေရွာက္ခ်ီသည္ ဗလာဒီေဗာ့စေတာ့သုိ႕

ထြက္ခြာသြားသည္။ ၁၉၂၁ ခုႏွစ္တြင္ ေမာ္စကိုသုိ႕ ေရာက္သည့္

အခါ၌ ေမာ္စကုိတြင္ရွိသည့္ ရုရွားျပည္က တရုတ္ပါတီအစုႏွင့္

ဆက္သြယ္မိသည္။

ေမာ္သည္ ခ်န္ရွားတြင္ “ယဥ္ေက်းမွဳ စာအုပ္ဆုိင္” အမည္ျဖင့္

စာအုပ္ဆုိင္တစ္ဆုိင္ကိုလည္း ဖြင့္သည္။

(ဘာသာျပန္သူမွာ ကြယ္လြန္သူ ဆရာ

ျမသန္းတင့္ ျဖစ္၍ မူရင္း စာေရးသူမွာ Han Suyin ျဖစ္သည္။)

https://www.facebook.com/maungsssk/posts/1112301572234258:0

Posted in: ေထြရာေလးပါး